ΠΡΟΣΩΠΑ

ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΤΥΜΒΟΥ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΕΡ. ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ ΑΡΘΡΑ-ΔΟΚΙΜΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΡΧΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ. ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 12ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 14ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 17ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 13ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 14ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 17ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ-ΜΕΛΕΤΗ- Γ. Γ. ΓΕΡΟΛΥΜΑΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΛΟΓΟΤΡΟΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ-ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΜΥΘΟΙ & ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΝΕΑ ΤΑΞΗ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ Ο ΚΥΝΙΚΟΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 1821 ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΜΑΧΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΙ ΠΟΙΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΗΡΩΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥ 1821 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΕΧΝΕΣ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΤΕΧΝΗ ΤΗς ΑΦΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΕΧΝΗ-ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΤΕΧΝΗ-ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΕΧΝΗ-ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΠΩ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΤΕΧΝΗ-ΤΗΣ ΑΣΙΑΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΦΩΤΟΘΗΚΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Πέμπτη 27 Απριλίου 2017

«Ο Παπαδιαμάντης και η Δικτατορία»

Αναδημοσιεύουμε σήμερα, ένα απόσπασμα από το νέο βιβλίο του δοκιμιογράφου, μέλους του Κινήματος Άρδην, Λάκη Προγκίδη, «Υπό τήν Παπαδιαμαντικήν δρν» (εκδόσεις Εστία, Αθήνα 2017), γιατί θεωρούμε ότι φωτίζει μια από τις μεγαλύτερες συνέπειες που είχε η 7ετής δικτατορία στην χώρα μας:

Ό,τι διέσυρε, –προσωρινώς μεν αλλά με τεράστιες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις–, την πολιτιστική ταυτότητα ενός ολόκληρου λαού, καθώς προσπάθησε να μετατρέψει μια φαιδρή εκδοχή της ελληνικής και ορθόδοξης ταυτότητάς μας, σε νομιμοποιητικό θεμέλιό της. Στο θεμέλιο ενός ακραίου εμφυλιοπολεμικού καθεστώτος, του οποίου ο βίος θα λήξει –πως αλλιώς;– με μια μεγάλη εθνική καταστροφή.

Στις δεκαετίες που θα ακολουθήσουν, και ιδίως μετά το 1990, αυτή η κακή κληρονομιά της δικτατορίας θα τύχει ιδιαίτερης προτίμησης από τους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς της παγκοσμιοποίησης, καθώς θα την χρησιμοποιήσουν ως πρόσχημα για να νομιμοποιήσουν ιδεολογικά την εθνο-αποδομητική τους εκστρατεία.

Ardin-rixi.gr


Μνμες και ναστοχασμοί

Λίγο π πνεμα νταρσίας, λίγο π οκογενειακή παράδοση, βρέθηκα τν ούνιο το 1968, μετ π κάποιες πράξεις νατρεπτικο, καθώς λέχθη, χαρακτήρα, συγκρατούμενος μ τν Θ.Π. στο 6ο στυνομικό τμμα στν Βαρδάρη, στή Θεσσαλονίκη. Δικτατορία. Σέ λίγες μέρες πατοσα τ εκοσι να.

Ζέστη νυπόφορη. να μπετονένιο κελί, μή εριζόμενο, στόν τελευταο ροφο, κριβς κάτω π την ταράτσα. Πυρακτωμένο μέρα νύχτα. Μς βγαζαν μόνο γιά τή φυσική μας νάγκη καί γιά νά φμε νακούρκουδα τό φαγητό πού φερναν καί παρέδιδαν στόν φύλακα κάθε μέρα ο δικοί μας. Τελειώνοντας κι φο καπνίζαμε τό μοναδικό τσιγάρο το εκοσιτετραώρου – τς πολαύσεως!– κοιταζόμαστε καί ψιθυρίζαμε: «ντε πάλι στό καμίνι».

Ο μέρες κυλοσαν. Σέ δυό-τρες βδομάδες εχαμε έξαντλήσει τίς βασικές πληροφορίες γιά τή ζωή μας. Περάσαμε λοιπόν σέ στορίες πιό προσωπικές. να βράδυ, Θ.Π., λογιστής στό πάγγελμα, ρτι παντρεμένος, μο διηγήθηκε τίς ναμνήσεις του π να τελευταο ταξίδι του στή Σκιάθο, που νακάλυψε τόν Παπαδιαμάντη. Καθώς δέ τό φερε τύχη νά ‘χω κι γώ γνωρίσει στά δεκατέσσερά μου τ ραο νησί καί νά ‘χω κιόλας διαβάσει τ παντα στήν κδοση το Βαλέτα, ρχίσαμε νά φέρνουμε στό μυαλό μας τά ργα το Παπαδιαμάντη, νά ζωντανεύουμε τούς ρωές του καί νά νειροπολομε τά ρόδινα κρογιάλια, τίς βασιλικές βελανιδιές καί τά θεσπέσια τσιμπούσια του. Τό κελί μας, καμίνι πού βραζε. Παπαδιαμάντης τό δρόσιζε. «Τόλη!» ναφωνε μιά μέρα συγκάτοικος, «ξέρεις τί λέω;». «Τι;» «Θά βγ στόν διοικητή καί θά το ζητήσω νά μας πιτρέψει νά διαβάσουμε Παπαδιαμάντη». «Σέ βάρεσε ζέστη», το λέω. γύριστο κεφάλι μως Θ.Π.: πέτυχε κρόαση γιά τήν δια μέρα. πέστρεψε σέ λίγο τρισευτιχισμένος. Κάθε δεκαπέντε μέρες, συμφώνησε διοικητής, θά μας φερνε γυναίκα το Θ.Π. ναν τόμο πό τά παντα καί θά παιρνε πίσω τόν διαβασμένο. Δέν πίστευα στ’ ατιά μου. «Καί πς δέχθηκε τέτοιο πράγμα;» ρώτησα. «, μέ πολύ νθουσιασμό», πάντησε. «Δέν πρόλαβα», συνέχισε, «νά λοκληρώσω τό ατημά μου, καί πετάχτηκε ρθιος ναφωνώντας: “Μπράβο, ατός μάλιστα! σως καί νά ξεστραβωθετε».

Δέν δέησα νά τελειώσουμε τήν νάγνωση. Στό τέλος το τρίτου τόμου μς χώρισαν. Μς μετέφεραν στό στρατόπεδο Καρατάσου, στά περίχωρα τς Θεσσαλονίκης. Μς κλεισαν σέ χωριστά δωμάτια στόν πρτο ροφο νός διώροφου κτηρίοιυ, πού στό παρελθόν τό χρησιμοποιοσαν ο μόνιμοι ξιωματικοί πηρεσίας. Σφράγισαν τά παντζούρια, βαλαν φρουρούς, μς σίτιζαν πρωί, μεσημέρι, βράδυ καί μς πέτρεψαν νά διαβάζουμε ,τι βιβλία μς φερναν πό τά σπίτια μας μιά φορά τήν βδομάδα – φο περνοσαν πρτα πό τήν γκρισή τους, ννοεται. Δυστυχς, γώ δέν εχα τά παντα το Παπαδιαμάντη γιά νά λοκληρώσω τήν νάγνωση, τή δεύτερη τς ζως μου. ς φηβος τά εχα δανειστε. Θυμμαι, ντούτοις, πάντα μέ νοσταλγία τόν γκλεισμό στο Καρατάσου. Ποτέ δέν ξαναβρέθηκα στή ζωή μου σέ τόσο δανικές συνθκες γιά διάβασμα καί περισυλλογή. μενα ξυπνητός μέχρι μετά τά μεσάνυχτα. Τό γερτήριό μου τό εχα εξασφαλισμένο. Στίς φτά τό πρωί, νας λόχος σταματοσε κάτα πό τά παράθυρά μας καί κραύγαζε ρκετές φορές τά πασίγνωστα συνθήματα τς χούντας: «Εκοσιμία! Τετάρτου! ξή-ντα φτά! – λλάς! λλήνων! Χρι-στια-νν!».

Μείναμε στό στρατόπεδο πό τόν Σεπτέμβριο το 1968 μέχρι τή δίκη, τόν Μάιο το 1969. πό τίς πρτες μέρες, μέ νωπό κόμα στή μνήμη μου τόν Παπαδιαμάντη, σκεφτόμουν σέ τί παράξενη θέση μέ εχε φέρει τύχη. πό τή μιά μεριά, παλλε μέσα μου λοζώντανη, πανέμορφγη νόστιμη και πέραντα νεκτική πέναντι στίς τρέλες, τις ποκοτιές καί τά πάθη τν νθρώπων λλάδα τν λλήνων χριστιανν το γαπημένου μου συγγραφέα. Καί πό τήν λλή, ξω κόσμος μέ βομβάρδιζε μέ μιά λληνοχριστιανική λλάδα, πού μέ γέμιζε μέ τόση λύσσα ση και δύνη. Τούτη ντίθεση, τούτη ντιπαράθεση δύο φαινομενικά μοιων κόσμων, στάθηκε τό πρτο μου μάθημα λογοτεχνικς κριτικς.

Πέρασαν δέκα λόκληρα χρόνια μέχρι ν’ ποφασίσω ν’ σχοληθ συστηματικά μέ τήν κριτική τς λογοτεχνίας καί διαίτερα του μυθιστορήματος. Γιά μεγάλο χρονικό διάστημα Παπαδιαμάντης πρξε τό μοναδικό μου σχολεο. Μά, θ’ πορρήσει καλός μου ναγνώστης, σχολήθηκε Παπαδιαμάντης μέ τήν κριτική; χι βέβαια. κριτική μως γιά τήν ποία μιλ, καί ποία γινε πιά μοναδική μου σχεδόν νασχόληση, προλθε, ναί, προλθε πό τή σπίθα πού πετάχτηκε μέσα μου τή στιγμή τς σύγκρουσης ατο το ργου μέ τήν καταθλιπτική καί νελεύθερη τμόσφαιρα τς χουντικς λληνοχριστιανοσύνης.

Δέν χρειαζόταν βέβαια καμία φοβερή πνευματική κανότητα γιά νά καταλάβω τό χάσμα πού χώριζε τήν πίστη καί τήν τέχνη το Παπαδιαμάντη πό τά δεολογήματα τν γετίσκων της δικτατορίας. Μο ρκοσε ασθησή μου. Στήν περίπτωση το Παπαδόπουλου καί τν συνεργατν του, νας δισχιλιετής πολιτισμός εχε στραγγίσει, εχε συρρικνωθε, εχε καταντήσει κούφιο σύνθημα γιά νά τό βροντοφωνάζουν ο φαντάροι. Μέ τόν Παπαδιαμάντη ο ίδιες λέξεις πού ριζαν τή χώρα μου, τόν λαό μου καί τή θρησκευτική του πίστη χοσαν μέσα μου σάν κάλεσμα νός κμαίου πολιτισμο, πάντα πλούσιου σέ κπλήξεις καί ανίγματα. να σφαλιστό παράθυρο χώριζε τούς δύο κόσμους. ξω, τό καθεστώς πού ντιμαχόμουν προσπαθοσε νά μετατρέψει τήν πολιτισμική μου ταυτότητα σέ τύπο, σχμα αώνια παρασάλευτο. Μέσα, δια ταυτότητα μεταμορφωνόταν σέ νεξάντλητο μυστήριο, νάσα δημιουργίας, λευθερία.

 (σελ. 125-128).


Υ.Γ. Την Τέταρτη τις 14 Ιουνίου, 8.30 μμ. ο Λάκης Προγκίδης θα συζητήσει, με αφορμή το βιβλίο του, με τον Γιώργο Καραμπελιά, για τα προβλήματα του σύγχρονου ελληνισμού, στο βιβλιοπωλείο του Ιανού, Σταδίου 24.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...