«ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 1821»- Ο Μακεδόνας Οπλαρχηγός ΖΗΣΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ, (1799-1886)- Ο Έλλην του Ολύμπου

Πινακοθήκη ηρωικών μορφών

(51)

Επιμέλεια Γ.Γ.Γ

===============

Καλό μήνα σε όλους! Ήρθε ο μήνας της λευτεριάς!

Πάντα μου άρεσε ο Μάρτης, γιατί φέρνει σαν χαμόγελο του ήλιου την άνοιξη, την λευτεριά από το χειμώνα, αλλά μαζί του φέρνει και την εθνική μας ανεξαρτησία.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, θα παρουσιάσω μέχρι τις 25 του μήνα τις προσωπογραφίες και τα βιογραφικά γνωστών κι άγνωστων αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

Γιατί το κάνω; Διότι στη μνήμη του παρελθόντος, είναι η λύση μας για το μέλλον. Ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε; Πώς βρεθήκαμε μ' ένα κράτος -που τρώει σήμερα τα παιδιά του- και δεν είμαστε ανέστιοι και ξυπόλητοι, όπως είναι οι Παλαιστίνιοι και οι Κούρδοι;;

Ποιοι φρόντισαν, ώστε σήμερα πολλοί νεοέλληνες της πλάκας, να το παίζουν Ευρωπαίοι με ευρώ και με τουπέ χιλίων καρδιναλίων; Ποιος εξασφάλισε στον κο Φίλη και στο υπόλοιπο εθνομηδενιστικό μπουλούκι τη δυνατότητα να είναι «αξιωματούχοι» κράτους και να γίνουν κάποιοι, ώστε να λοιδορούν τα ιερά και τα όσια; Δηλαδή τους ευεργέτες τους;

Μα, είναι εκείνοι, οι απλοί προπαππούδες μας που τους ξεχάσαμε, που τους φτύσαμε, που μας έμαθαν να τους περιφρονούμε, εμείς οι υπεράνω πολίτες του κόσμου! Γι΄ αυτές τις λησμονημένες ψυχούλες το κάνω. Μνημόσυνο στη λεβεντιά, στην αντρειά και στην αυταπάρνηση τους! Αρετές, που εμείς τις κάναμε γκέι παρέιντ, ανυποληψία, ατιμία και μικρότητα....

Ήδη τα προηγούμενα χρόνια, με πολύ κόπο ανθολόγησα 50 από αυτούς, των οποίων τις μορφές και τις βιογραφίες, εσείς μπορείτε να βρείτε συγκεντρωμένες εδώ:

Πινακοθήκη ηρωικών μορφών του 1821

http://peritexnisologos.blogspot.gr/2015/03/1821_23.html#more

Γ.Γ.Γ

Ο Ζήσης Σωτηρίου, γεννήθηκε στα Σέρβια στις αρχές του 1799, όπου έμαθε τα πρώτα γράμματα καταγόμενος από ευκατάστατη οικογένεια, «εκ των επισημοτέρων οικογενειών» όντας γιος του αρματολού των Σερβίων Καπετάν Σωτήρη. Όπως χαρακτηριστικά λέει ο Νικόλαος Κοεμτζόπουλος στο Βιβλίο του, υπήρξε μεγάλος πατριώτης, ο κορυφαίος από τους Εκλεκτούς, Ιδεολόγος, Οραματιστής και αγωνιστής με τα όπλα, τη γραφίδα και το λόγο. 

Από πολύ νέος αναχώρησε στην Ουγγαρία, όπου εγκαταστάθηκε στην Πέστη και επιδόθηκε στο εμπόριο, αποκτώντας μεγάλη περιουσία, που ξόδευε για Εθνικούς σκοπούς. Εκεί συνέχισε και την επιμόρφωσή του μαθαίνοντας την Γερμανική γλώσσα, την Ιταλική, την οθωμανική κι άλλες.

Με την έναρξη της Επανάστασης του 1821, αφού έκαψε ομοίωμα Τούρκου στην κεντρική πλατεία της Πέστης, ακολουθούμενος από χιλιάδες Έλληνες και Ούγγρους βγήκε από τις πύλες της Πόλης κατευθυνόμενος στη Μακεδονία. Συνελήφθη όμως και ρίχτηκε στις οθωμανικές φυλακές απ’ όπου με χρήματα και πολλά μέσα κατάφερε να σωθεί. Αργότερα εκφράστηκε γι’ αυτό το γεγονός: «όλα αυτά τα υποφέραμε για την πίστη, για την αγάπη της Πατρίδος και για την ανεξαρτησία μας».

Διέφυγε στο Άγιο Όρος και στη Χαλκιδική, και πολέμησε κατ’ αρχάς στο πλευρό του Εμμανουήλ Παπά. Το 1822 πήρε μέρος στον αγώνα των Ναουσαίων και από κει αναχώρησε για τη Δυτική Μακεδονία. Στην Κοζάνη έπεσε στα χέρια των στρατιωτών του Μπαϊράμ πασά, κατόρθωσε να δραπετεύσει προς τα Πιέρια και τον Όλυμπο, όπου είδε για τελευταία φορά τους γονείς του και τα αδέλφια του. Μέχρι το 1827 έλαβε μέρος σε πολλές μάχες στη Στερεά, στα νησιά και στην Πελοπόννησο, μαζί με άλλους Μακεδόνες.

Το 1829 αποφοίτησε από τη «Σχολή των Ευελπίδων» με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού του Τακτικού Στρατού και εξέδωσε με δικές του δαπάνες «έρωτι προς το Γένος» δύο βιβλία για να τα χρησιμοποιούν τα παιδιά στα σχολεία. Ως αξιωματικός υπηρέτησε την Πατρίδα αμισθί, διότι «Η Ελλάς είναι πτωχή», έλεγε.

Έκανε μάλιστα και δωρεές, σύμφωνα με τις δυνατότητές του. Κατά τον ρωσοτουρκικό, Κριμαϊκό πόλεμο (1853-56) ο Ζήσης Σωτηρίου κατάρτισε Σώμα επιλέκτων εθελοντών, «των Αθανάτων», τους οποίους εξόπλισε και συντηρούσε καθ’ όλη την διάρκεια της επαναστάσεως με δικές του δαπάνες. Στις 10 Μαρτίου 1854 έδωσε μαζί με τους άλλους Σωματάρχες όρκο:

«Ορκιζόμεθα εις την Αγίαν (ομοούσιον) και Αδιαίρετον Τριάδα και εις το ιερόν όνομα της Πατρίδος ότι αναλαμβάνομε τα όπλα, για να ανακτήσουμε τα θρησκευτικά και πολιτικά των Ελλήνων δικαιώματα, κατά της τουρκικής τυραννίας, … Ορκιζόμεθα να υπερασπισθούμε τη σημαία μας μέχρι της τελευταίας ρανίδας του αίματός μας…»

Στις 21 Μαΐου 1854 ύψωσε στον Όλυμπο τη Σημαία της Ελευθερίας μαζί με τους άλλους Μακεδόνες Οπλαρχηγούς. Ο Γεράσιμος Βώκος στο βιβλίο του «Κατοχή» του 1854 υπό των Άγγλων και Γάλλων γράφει: «Την άνοιξη του 1854 ο Ζήσης Σωτηρίου από τον Όλυμπο με τους άλλους Μακεδόνες και τριακοσίους ακόμη πολεμιστές έπεσαν με ακατάσχετη ορμή εναντίον των Τούρκων, που πολεμούσαν στην Καλαμπάκα και τους κύκλωσαν. Οι Τούρκοι αν και ήταν μεγάλη δύναμη –7000 πεζοί και 200 Ιππείς—υποχώρησαν εγκαταλείποντας στη μάχη πολλούς νεκρούς και τραυματίες.»

Στις 7 Ιουνίου 1854 στη σύσκεψη της Βροντού ο Πρόξενος της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη, ζήτησε να παύσουν την επανάσταση, ειδάλλως ο Γαλλικός και Αγγλικός στρατός θα ερχόταν στον Όλυμπο να τους χτυπήσει. Τότε ο Ζήσης Σωτηρίου απάντησε: «Εξοχότατε, εάν έλθουν, εμείς θα υψώσουμε τας χείρας μας στονΎψιστο, θα ανοίξουμε τα στήθη μας και θα τους πούμε: Φιλελεύθεροι Γάλλοι και Άγγλοι, κτυπάτε αθώα στήθη, φονεύσατε τους Έλληνες, διότι ζητούν και αυτοί να ζουν ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, όπως ζήτε σεις οι Ευρωπαίοι…» και πρόσθεσε:

«Εξοχότατε, νομίζω ότι σε κάθε άλλο μέρος της Ελλάδος μπορούν να έλθουν τα Συμμαχικά Στρατεύματα. Στον Όλυμπο όμως όχι»

Όπως ο Ρήγας Φερραίος , έτσι έγραψε και ο Ζήσης Σωτηρίου τον Θούριό του:

«Καιρός να λάμψουν εις την γην τα ξίφη σας, ανδρείοι.

Με του Ολύμπου τα βουνά καιρός να μετρηθώμεν,

Και τας δασείας του οφρύς με θάμβος ενώ σείει,

Εις θρόνον από κόκκαλα τυράννων ν’ αναβώμεν»

Ο Ζήσης Σωτηρίου θυσίασε όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία του, καθώς και τον βαθμό του Αξιωματικού για τη Γενική απελευθέρωση της πατρίδος του.

Το 1880 σε ηλικία 82 ετών απεβίωσε με το παράπονο στα χείλη ότι δεν αξιώθηκε να δει ελεύθερη τη γη της γεννήσεώς του και την ελληνική Σημαία να κυματίζει πάνω στον Όλυμπο και στην Αγια-Σοφιά. Είχε αφήσει παραγγελία όπως στον τάφο του μπει η εξής επιγραφή: «Ενταύθα κείται Ζήσης Σωτηρίου. Ζων δεν ηξιώθη να ίδη την φιλτάτην του Πατρίδα ελευθερωμένην και εις τον Άδη θέλει ενεργήσει τα προς απελευθέρωσιν αυτής.»

Παρακάτω παραθέτουμε αυτούσιο , το σπάνιο βιβλίο: http://anemi.lib.uoc.gr

«Περιγραφή της εν Ναυαρίνω Ναυμαχίας και των αμέσως προηγησαμένων περιστάσεων / μετφρασθείσα[sic] εκ της Γερμανικής Γλώσσης και Εκδοθείσα δαπάνη του Κυρίου Ζήση Σωτήρη του Έλληνος έρωτι προς το Γένος. Εν Πέστη: Παρά τω ευγενεί Ματθαίω Τράττνερ τω εκ Πετρόζας, 1829». 

Πηγή:

http://www.24grammata.com/wp-content/uploads/2014/08/stathakopulos-navarino-24grammata.com-pdf.pdf

 

Η Ναυμαχία του Ναυαρίνο 

του Κίμωνος Γ. Κοεμτζόπουλου

Τὸν Ζήση Σωτηρίου, τὸν ἄγνωστο σχεδὸν στοὺς πολλοὺς μεγάλο Μακεδόνα, ποὺ πάμπολλες ὑπηρεσίες εἶχε προσφέρει στὴν Ἑλλάδα σὲ ὅλη του τὴ ζωὴ ὡς τὸ 1886 ποὺ πέθανε πάμπτωχος στὴν Ἀθήνα, ὅπου καὶ τάφηκε στὸ Α’ Νεκροταφεῖο μὲ τὸ παράπονο, ὅτι δὲν εἶδε τὴν ἰδιαίτερη πατρίδα του ἐλεύθερη, τὸν ἔβγαλε ἀπό τὴν ἀφάνεια, ὅπως ἔκανε καὶ γιὰ τόσους ἄλλους Μακεδόνας, ὁ ἀξέχαστος συμπολίτης του Ταξίαρχος Νίκος Κοεμτζόπουλος, ὁ ὁποῖος ἔγραψε μὲ μεγάλη γιὰ τὸν Ἥρωά μας αὐτόν ἀγάπη ἕνα βιβλίο μὲ τὸν τίτλο, ΖΗΣΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ Ο ΕΛΛΗΝ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ.

(…)  Ὁ Ζήσης γεννήθηκε τὸ 1799 στὰ Σέρβια ὅπου καὶ τελείωσε τὸ Δημοτικό Σχολεῖο. Μικρὸς πῆγε στὴ Βουδαπέστη. Ἐκεῖ μορφώθηκε καὶ ἔμαθε καὶ πολλὲς γλῶσσες: Οὐγγρικά, Γερμανικὰ, Γαλλικὰ, Ἰταλικά. Στὰ Σέρβια εἶχε μάθει καὶ τὰ Τούρκικα.

Στὴ Βουδαπέστη ἀσχολούνταν, ὄχι μόνο μὲ τὸν «Λόγιο», μὰ καὶ μὲ τὸν «Κερδῶο» Ἑρμή.

Ὡς «Πραμματευτὴς» ἔκανε σεβαστὴ περιουσία. Δὲν ξεχνοῦσε ὅμως καὶ τὴν Πατρίδα του ποὺ στέναζε κάτω ἀπό τὴν Τούρκικη σκλαβιὰ.

Μόλις κηρύχθηκε ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1821, ὁ Ζήσης Σωτηρίου πούλησε ὅλη τὴν περιουσία του, ἔκανε ἕνα Σῶμα ἀπό Ἕλληνες τῆς Οὐγγαρίας, τὸ ἐξόπλισε μὲ δικὰ του ἔξοδα καὶ ἔφυγε σὲ παράταξη, συνοδευμένος ὡς τὶς «Πύλες» τῆς Βουδαπέστης ἀπό χιλιάδες Οὔγγρους, νὰ πολεμήσει γιὰ τὴν Ἀπελευθέρωση τῆς Μακεδονίας μας.

Πιάστηκε ἀπό τοὺς Τούρκους αἰχμάλωτος καὶ κλείστηκε στὶς φυλακὲς τῆς Θεσσαλονίκης μαζὺ μὲ χιλιάδες ἄλλους Ἕλληνες. Σώθηκε ἔπειτα ἀπό μεγάλο «μπαχτσὶς» (φιλοδώρημα) καὶ μὲ τὴν ἐπέμβαση, φαίνεται τοῦ Προξενείου τῆς Αὐστρίας.

Πολέμησε στὴ Χαλκιδικὴ καὶ στὸ Ἅγιο Ὄρος μὲ τὸν Ἐμμανουήλ Παπᾶ, στὴ Δυτικὴ Μακεδονία καὶ στὸν Ὄλυμπο.

Σὰν πνίγηκε στὸ αἷμα ἡ Ἐπανάσταση ἐκείνη στὴ Μακεδονία μας ἀπό τὰ στρατεύματα τοῦ Ἀμπού Λουμποῦτ, ὁ Ζήσης Σωτηρίου κατέβηκε το 1822 μαζὺ μὲ χιλιάδες ἄλλους Μακεδόνες στὴ νότιο Ἑλλάδα καὶ ὅλοι τους πολέμησαν ἐκεῖ γενναῖα, ἀδελφωμένοι μὲ τοὺς ἄλλους Ἕλληνες παντοῦ ὅπου παρουσιαζόταν ἀνάγκη….

https://eistorias.wordpress.com/2014/04/05/%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%83-%CF%84%CE%BF%CF%85-21-%CE%B6%CE%B7%CF%83%CE%B7%CF%83-%CF%83%CF%89%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD/

Ο Σερβιώτης Ζήσης Σωτηρίου, κάτοικος Πέστης Ουγγαρίας, είναι από τους πρώτους Έλληνες που κατέβηκε στην Ελλάδα για να αγωνιστεί για την ανεξαρτησία της πατρίδας. Ήταν γιος του κλεφταρματωλού των Σερβίων, καπετάν Σωτήρη[1]. Συμπολέμησε με τον Εμμανουήλ Παπά στην εξέγερση της Χαλκιδικής, όπως και σε πολλές άλλες μάχες στην Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα. Πρo της καθόδου του στην επαναστατημένη Ελλάδα ντύθηκε την ελληνική ενδυμασία, μετέβη έφιππος στην πλατεία της Πέστης. Εκεί εν μέσω πολλού πλήθους Ελλήνων και Ούγγρων έστησε ομοίωμα Τούρκου και το πυρπόλησε κάτω από τις επευφημίες του πλήθους[2].

Από το 1830 και μέχρι το θάνατό του, πήρε μέρος στα περισσότερα επαναστατικά κινήματα στον «ελλαδικό» χώρο και στο εξωτερικό. Kατατάχθηκε στους γαριβαλδινούς και πήγε στην Iταλία ως εθελοντης για να πολεμήσει εναντίον των αυστριακών στρατευμάτων κατοχής μαζί με τους Ηλία Στέκουλη, Σπυρίδωνα Σασσέλα, Αλέξανδρο Δόσιο, Νικόλαο Μακρή, Νικόλαο Σμολένσκη κ.α.. Yπήρξε συγγραφέας δεκάδων επαναστατικών προκηρύξεων, καθώς επίσης και της πρώτης προκήρυξης της ομάδας των εθελοντών του γαριβαλδινού στρατού, που κυκλοφόρησε στις 8 Iουνίου 1859 [3].

Με την ανακήρυξη του ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους, δούλεψε σαν αρχαιοφύλακας στο Mουσείο της Aκρόπολης. Σε άρθρο της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» αναφέρεται η μεγάλη του ανιδιοτέλεια και αγάπη για την πατρίδα: Ήταν ένας άνθρωπος του μόχθου, ένας πατριώτης, ανιδιοτελής, γεμάτος ζήλο, ο οποίος όταν προτάθηκε για παράσημο και αύξηση μισθού για τις υπηρεσίες που προσέφερε, αρνήθηκε και τα δύο, δηλώνοντας πως «ποτέ πώποτε δεν εζήτησα ούτε αμοιβήν τινά, ούτε αύξησιν της μισθοδοσίας μου, αν, δε, εκπληρώ το καθήκον μου πιστώς και τιμίως, τούτο το πράττω σύμφωνα με τας αρχάς μου και με τον όρκον, τον οποίο έδωσα εις την πατρίδα...»[4].

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%96%CE%AE%CF%83%CE%B7%CF%82_%CE%A3%CF%89%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85